ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΥΣΤΕΩΣ

Η ουροδόχος κύστη είναι ένα όργανο σαν «ρεζερβουάρ» , στο κάτω μέρος της κοιλιάς, στο οποίο αποθηκεύονται τα ούρα μέχρι να έρθει η επιθυμία της ούρησης.  Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης είναι το δεύτερο πιο συχνό νεόπλασμα του ουροποιογεννητικού συστήματος.

Στους άντρες, η ανάπτυξη είναι 4 φορές συχνότερη από ό,τι στις γυναίκες.

Η πιο συχνή μορφή του είναι το καρκίνωμα από μεταβατικό επιθήλιο και συνήθως ονομάζεται ουροθηλιακό καρκίνωμα ή θήλωμα.

Αίτια – παράγοντες κινδύνου

Η ακριβής αιτιολογία ανάπτυξης του καρκίνου της ουροδόχου κύστης είναι άγνωστη. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισής του:

• Η αύξηση της ηλικίας. Το > 70% των ασθενών είναι ηλικίας άνω των 65 ετών.
• Το κάπνισμα. Οι καπνιστές διατρέχουν 2,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο ουροδόχου κύστης σε σχέση με τους μη καπνιστές.
• Έκθεση σε χημικές ουσίες στον χώρο εργασίας.
• Εργαζόμενοι σε χώρους επεξεργασίας δέρματος, με βιομηχανικά ελαστικά, βαφές και οδηγοί φορτηγών διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
• Η χημειοθεραπεία με φάρμακα. Όπως η κυκλοφωσφαμίδη.
• Η ακτινοβολία στην πύελο (κάτω μέρος της κοιλιάς)
• Οι χρόνιες λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης
• Παρασιτικές λοιμώξεις όπως η σχιστοσωμίαση

Συμπτώματα

Ο καρκίνος της κύστεως δεν έχει ειδικά συμπτώματα. Συνήθως εκδηλώνεται με ήπιες διαταρραχές στην ούρηση που θυμίζουν τα συμπτώματα της υπερτροφίας του προστάτη ή της ουρολοίμωξης. Το πιο σημαντικό σύμπτωμα που μπορεί να θέσει την υποψία ύπαρξης αυτού του καρκίνου είναι η αιματουρία.

Η αιματουρία είναι συναγερμός. Κάθε φορά που εμφανίζεται ως σύμπτωμα πρέπει ο ασθενείς να απευθυνθεί στον Ουρολόγο και να ακολουθηθεί ένα άμεσο διαγνωστικό πρωτόκολλο.

Άλλα, πιο σπάνια συμπτώματα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης που όμως σχετίζονται με προχωρημένη νόσο, είναι:

Πόνος στην κοιλιά

Αδυναμία-καταβολή

Απώλεια βάρους

Επώδυνη ούρηση

Συχνουρία/επιτακτική ούρηση

Διάγνωση

Ο βασικότερος στόχος είναι η διάγνωση του καρκίνου στο αρχικό στάδιο, όταν δηλαδή είναι επιφανειακός και επιτρέπει την ίαση. Στο UROLOGY LASER INSTITUTE γνωρίζουμε πως επιτυγχάνεται  ο στόχος αυτός, γι αυτό  εφαρμόζουμε αυστηρά τα πρωτόκολλα ανεύρεσης  των πρώιμων καρκίνων του ουροποιητικού αλλά και της έγκαιρης αντιμετώπισης τους. Η  ταχεία ολοκλήρωση του διαγνωστικού ελέγχου, και η έγκαιρη προσέλευση του ασθενούς δημιουργούν άριστες συνθήκες για τη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος.

Η διαγνωστική διαδικασία είναι πολυπαραμετρική. Εξετάζονται επιμελώς τα συμπτώματα του ασθενούς, αντιστοιχίζονται με το ιστορικό φαρμάκων και παθήσεων, εξετάζεται η αρχιτεκτονική του ουροποιητικού με απεικόνιση 2D ή 3D και ακολούθως εξετάζεται η λειτουργία της ούρησης και η μικροσκοπική σύσταση των ούρων. Προκειμένου να προχωρήσουμε τη διαγνωστική διαδικασία θα ακολουθήσουν:

• Είδικές καλλιέργειες και κυτταρολογικές εξετασεις των ούρων
• Κυστεοσκόπηση (με ειδικό εργαλείο ελέγχεται το τοίχωμα της κύστης υπό όραση)
• Βιοψία κύστης. Σε περίπτωση ανεύρεσης κάποιας ύποπτης βλάβης θα ακολουθήσει η αφαίρεσή της και η διενέργεια βιοψίας. Η βιοψία αυτή διενεργείται ενδοσκοπικά, με σύγχρονο ατραυματικό εξοπλισμό και σπάνια απαιτεί την παραμονή του ασθενούς στο νοσοκομείο.

Σταδιοποίηση

Ο καρκίνος της κύστης αρχικά σταδιοποιείται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, η αντιμετώπιση των οποίων είναι εντελώς διαφορετική:

• Επιφανειακός ή μη διηθητικός καρκίνος της κύστης.

Σε αυτή την περίπτωση είναι περισσότερο γνωστός με το όνομα Θήλωμα. Σε αυτήν τη μορφή, ο καρκίνος περιορίζεται στο επιφανειακό στρώμα του τοιχώματος της κύστης. Αποτελεί την πιο συχνή μορφή κατά τη διάγνωση. Οι βλάβες συχνά είναι μισχωτές (σαν μικρό κουνουπίδι) και προβάλλουν μέσα στην ουροδόχο κύστη. Ακόμη και μετά τη χειρουργική αφαίρεση, υπάρχει η τάση να επανεμφανίζονται νέες βλάβες πολύ συχνά, γι’ αυτό απαιτείται η παρακολούθηση με κυστεοσκόπηση υπό την καθοδήγηση συγκεκριμένου πρωτόκολλου που επιλέγεται ανάλογα με την ιστολογική μορφή της βλάβης που αφαιρέθηκε.

2.Διηθητικός καρκίνος της κύστης.

Αποτελεί την πιο απειλητική μορφή του καρκίνου, επειδή έχει προχωρήσει πιο βαθιά στο τοίχωμα (μυϊκό χιτώνα) της ουροδόχου κύστης. Το γεγονός αυτό αυξάνει τον κίνδυνο ο καρκίνος να δώσει μεταστάσεις σε λεμφαδένες ή σε άλλα όργανα (ήπαρ, πνεύμονες, οστά). Η μεγάλη πιθανότητα επέκτασης της νόσου στο στάδιο αυτό, αλλά και η σχετικά γρήγορη μετάβαση από τον επιφανειακό στον διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστεως επανεφέρει την αναγκαιότητα της έγκαιρης διάγνωσης και διερέυνησης των πρώιμων συμπτωμάτων

Θεραπεία

Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου και τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενή.

Θεραπεία επιφανειακού καρκίνου της ουροδόχου κύστεως

Η αφαίρεση των επιφανειακών όγκων γίνεται ενδοσκοπικά, ελάχιστα επεμβατικά με το σύγχρονο TURis II χωρίς τομές ή οπές. Ακολουθείται η φυσική οδός που οδηγεί τα ούρα έξω από το σώμα, εισάγεται ένα λεπτό ενδοσκόπιο, μέσω της ουρήθρας, στην ουροδόχο κύστη, ακολουθεί επισκόπηση όλης της ουροδόχου κύστεως αλλά και της βλάβης. Σε αυτό το σημείο, είναι καλό να χρησιμοποιηθεί ειδικός εξοπλισμός επιμελούς επισκόπησης και ευκρινέστερης ανάδειξης των βλαβών, όπως η τεχνολογία NBI. Ακολούθως αφαιρείται η βλάβη σε τεμαχίδια. Τα τεμάχια αποστέλλονται για παθολογοανατομική εξέταση, ώστε να διαπιστωθεί το είδος του όγκου και το βάθος (στάδιο) εξάπλωσής του.

Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για επιφανειακό καρκίνο μπορεί συμπληρωματικά να χρειαστεί να γίνει ενδοκυστική χημειοθεραπεία ή ανοσοθεραπεία, οι λεγόμενες ενδοκυστικές εγχύσεις. Αυτές γίνονται περιοδικά σύμφωνα με τα προτεινόμενα θαραπευτικά πρωτόκολλα (π.χ. ανά εβδομάδα ή μήνα).

Θεραπεία διηθητικού καρκίνου

Όταν ο όγκος διαπερνά το επιφανειακό στρώμα της ουροδόχου κύστεως, χαρακτηρίζεται διηθητικός, και η θεραπεία του απαιτεί την αφαίρεση της ουροδόχου κύστεως και των γύρω δομών και λέγεται ριζική κυστεκτομή.

Κατά την ριζική Κυστεκτομή, αφαιρείται ολόκληρη η ουροδόχος κύστη και ο προστάτης με τις σπερματοδόχους κύστες στον άντρα, ενώ στις γυναίκες γίνεται αφαίρεση της μήτρας, των εξαρτημάτων και τμήματος του κόλπου.

Ο στόχος είναι να εκριζωθεί κάθε καρκινικό κύτταρο από όπου είναι πιθανό να έχει μεταφερθεί, αφού η όποια παραμονή του, δύναται να καταστεί απειλητική για τη ζωή, κατάσταση.

Ρομποτική ριζική κυστεκτομή

Η ρομπτοτική ριζική κυστεκτομή, είναι μία πολύ πιο ασφαλής και ευγενική χειρουργική επέμβαση, συγκριτικά με παλαιότερες μεθόδους ανοιχτής χειρουργικής. Δεν τραυματίζει άλλες δομές, πραγματοποιείται χωρίς τομές με τη βοήθεια μικρών οπών, ενώ η βιολογική καταπόνηση είναι η ελάχιστη δυνατή. Ο ασθενής έχει ταχύτερη ανάρρωση και η νοσηλεία του είναι λίγων ημερών. Τα ποσοστά περιεγχειρητικών επιπλοκών μειώνονται, η πιθανότητα μεταγγίσεων είναι πολύ χαμηλή και ο περιεγχειρητικός πόνος αντιμετωπίζεται επαρκώς με κοινά παυσίπονα.

Ο κυρίαρχος στόχος της Ριζικής Ρομποτικής κυστεκτομής είναι η ΙΑΣΗ. Μερικές φορές, όμως,  μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και για να ανακουφίσει τον ασθενή από  την ένταση των επιπλοκών της νόσου και σε αυτήν την περίπτωση ακολουθείται μικρότερης έκτασης επεμβατική επιλογή.

Μετά την αφαίρεση της κύστης, θα πρέπει να αποκατασταθεί ο τρόπος με τον οποίο θα αποβάλλονται τα ούρα από τον οργανισμό. Αυτό θα εξαρτηθεί από την έκταση της νόσου και την γενική κατάσταση του ασθενούς. Μπορεί να γίνει είτε με την έξοδό τους από το δέρμα (με σακουλάκι) είτε με τη δημιουργία νέου ρεζερβουάρ (νεοκύστη) από τμήμα εντέρου. Οι αποφάσεις αυτές είναι καλό να εξατομικεύονται, αφού εξαρτώνται από πολλές παραμέτρους όπως η επέκταση της νόσου, ο βαθμός επιθετικότητας, η γενική κατάσταση του ασθενούς κλπ

Θεραπεία διατήρησης της ουροδόχου κύστεως

Αυτή η μέθοδος εφαρμόζεται σε ασθενείς με διηθητικό καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, που δεν επιθυμούν ή που δεν τους επιτρέπει η γενική τους κατάσταση να υποβληθούν σε ριζικότερη θεραπεία όπως η ριζική κυστεκτομή.

Στην περίπτωση αυτή, γίνεται αφαίρεση του όγκου από την ουρήθρα προκειμένου να αφαιρεθεί όλο το εμφανές καρκινικό φορτίο και ακολουθεί συνδυασμός χημειοθεραπείας και ακτινοθεραπείας, ώστε να γίνει προσπάθεια εκρίζωσης των μη εμφανών καρκινικών κυττάρων.

Η πιθανότητα εκρίζωσης της νόσου είναι χαμηλότερη συγκριτικά με τη ριζική κυστεκτομή και η επιλογή αυτή ωφελεί συγκεκριμένη ομάδα ασθενών.

Μετά τη χειρουργική θεραπεία για διηθητικό καρκίνο της κύστης, η παρακολούθηση του ασθενούς είναι αρχικά πολύ τακτική ώστε να διαπιστωθεί έγκαιρα, τυχόν επιπλοκή ή υποτροπή της νόσου. Χημειοθεραπεία

Παρά το γεγονός ότι η χημειοθεραπεία από μόνη της δεν επιτυγχάνει σημαντικά ποσοστά εκρίζωσης της νόσου, αν συνδυαστεί με άλλες μεθόδους θεραπείας η συμβολή της είναι ιδιαίτερα καθοριστική.

Μπορεί να χορηγηθεί μετά την κυστεκτομή (adjuvant), ώστε να αντιμετωπισθεί τυχόν μεταστατική νόσος αλλά   και σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθεί πριν από την κυστεκτομή (neoadjuvant) για μείωση της επέκτασης και αποφυγή επιπλοκών.